Kiezen trekken en baby's vangen

Ik heb de kinderafdeling achter me gelaten, dus dat betekent afscheid van schattige kindjes, gehuil en rondslingerende borsten. Wat? Rondslingerende borsten. Borsten worden hier wat minder als 'private parts' beschouwd dan in Nederland, dus ze worden werkelijk overal tevoorschijn getoverd om borstvoeding te geven. In de minibus, achter in de pick-up, op de markt en dus vooral op de kinderafdeling. De vrouwen hebben daarom ook nooit een bh aan, wel zo handig. De oudere baby's weten de weg naar mama's borst maar al te goed te vinden en graaien met hun grijpgrage handjes gewoon een borst uit mama's shirt, waarop de moeder in kwestie meestal stoicijns voor zich uit blijft kijken, of haar aandacht bij het gesprek met de dokter probeert te houden.
Om de kindjes niet al te veel te hoeven missen, besloot ik deze week mee te lopen in de 'labour ward'. Waar we in het westen verwend zijn met allerlei fancy apparatuur, wordt hier de hartslag van de baby gewoon back to basic in de gaten gehouden met een 'foetoscoop', ofwel een soort van toeter waarvan je het ene uiteinde op moeders buik legt en het andere uiteinde op je oor. Klinkt makkelijk, is het niet. Die hartslag is echt moeilijk te horen! Bovendien is het niet de meest ideale positie aangezien die toeter niet zo lang is en je dus met je hoofd half boven het genitaal van de vrouw hangt. De weeenactiviteit wordt ook met de hand 'gemeten'. Je pakt een stoel, gaat tien minuten naast de vrouw zitten, legt je hand op haar buik en voelt hoeveel 'harde buiken' (=weeen) ze in die periode heeft en hoe lang die aanhouden. Werkt prima! Al dat high-tech gedoe is helemaal nergens voor nodig. Het verbaasde me hoe geluidloos vrouwen hier bevallen! Ze geven geen kick tijdens het persen. Hoewel dat misschien ook komt omdat er in de fase voor het persen bij het minste kreuntje op niet al te vriendelijke wijze wordt duidelijk gemaakt dat ze stil moet zijn en haar energie beter kan bewaren voor het persen. Nadat de vrouw bevallen was en ik het kindje had onderzocht, vroeg ik haar hoe haar pasgeboren dochtertje eigenlijk heette. Waarop ze antwoordde: 'dat mag jij zeggen!' Wauw, dat was echt een eer! Na heel lang nadenken heb ik het kindje naar mijn zus vernoemd, die van iedereen die ik ken het meest gek is op donkere kindjes :-)
Ik mocht ook assisteren bij een keizersnee, wat supergaaf was. Toen er na de eerste keizersnee een volgende vrouw onderweg was voor een keizersnee, kondigden ze alsof het de normaalste zaak van de wereld was aan: 'Yvonne, you're gonna do the next one'. Ehhhmm excuse me? Zal ik anders gewoon de huid dichthechten als jullie klaar zijn? Ze snappen hier nog niet zo goed dat we als co-assistenten in Nederland nog niet zo veel verantwoordelijkheid krijgen, en al helemaal niet op de operatiekamer.

Laatst was ik met een CO een vrouw aan het opnemen, maar net toen we aan het speculum (eendenbek) onderzoek wilden beginnen, viel de stroom uit. En de generator had er ook even geen zin in. Geen probleem, dan doen we toch gewoon een speculumonderzoek in het halfdonker. Ik kon wel even bijschijnen met de zaklamp op mijn telefoon. Dus terwijl de CO stond te klungelen met een speculum dat van ellende bijna uit elkaar viel, probeerde ik zo goed en zo kwaad als het ging met mijn miniscule lichtbundeltje in het speculum te schijnen. Het geeft wel weer een extra dimensie aan het lichamlijk onderzoek zo in het donker, zullen we maar zeggen.

Van maandag tm woensdag heb ik een paar dagen meegelopen in het St. Luke's hospital in Malosa, waar twee andere co-assistenten werken. Het leek me wel leuk om maandagochtend mee te kijken met de tandarts, maar dat meekijken werd al snel meedoen. Ze zijn hier namelijk nogal fan van het 'see one, do one, teach one'-principe. De tandarts deed dus één keer voor hoe je een kies trekt en toen zei hij enthousiast: 'the next one is yours!' Ik had er zelf nog niet zoveel vertrouwen in, maar mr. dentist blijkbaar wel. Dus voor ik het wist stond ik met een verdovingsspuit in mijn hand en het volgende moment was ik iemands kies eruit aan het trekken. Hoe bizar. De patient leek nogal veel pijn te hebben, maar volgens de tandarts stelt iedereen hier zich alleen maar aan en kon ik prima doorgaan met trekken. Hij was ontzettend in zijn nopjes met mijn fotocamera, en begon een heuse fotosessie: 'anders doe je even net alsof je die kies er net uit hebt getrokken, ga nog maar even bij de patient staan'. Ik stribbelde een beetje tegen, want het leek me nogal onethisch en ik voelde me ontzettend ongemakkelijk, maar de beste man duldde geen tegenspraak en dus heb ik nu prachtige foto's van Yvonne als tandarts. Het was leuk om een keer te doen, maar ik geloof toch niet dat het tandartsenvak voor mij is weggelegd, haha!
Malosa is vergeleken met Nguludi echt een klein paradijsje, met een megagroot huis, een mooie tuin met apen, een kok, een schoonmaker, een guard en warm stromend water. Maar ondanks dat was ik net weer zo blij om 'thuis' te komen in Nguludi en weer alle vertrouwde gezichten te zien hier!

Afgelopen weekend zijn we met zn allen naar een 'traditional healer' in de buurt van Malosa gegaan. Na een uur wachten onder de mangoboom van zijn dorpje en kindjes vermaakt te hebben met 'hoofd, schouders, knie en teen', kwam hij eindelijk aan. We waren allemaal nogal teleurgesteld dat hij niet minstens een peniskoker omhad of een bot door zijn neus had, maar gewoon kleren droeg, haha. Uiteindelijk bleek hij meer een soort aan lager wal geraakte Hans Klok dan een traditional healer, want wat hij deed had helaas weinig met healing te maken. Hij voerde 3 goocheltrucs uit, die echt té doorzichtig waren en beschuldigde ons er ook nog van dat we zijn truc hadden laten mislukken! Gelukkig werd deze deceptie 's middags meer dan goedgemaakt toen we gingen wandelen op het Zomba plateau, een berg met heel mooi uitzicht. We overnachtten ergens midden op de berg in een houten hutje zonder electriciteit en moesten ons warm houden bij het kampvuur onder de sterren, prachtig!

Vanaf volgende week ga ik beginnen op de male ward. Het schijnt dat daar in het weekend vooral heel veel dronken mannen worden opgenomen, zo begrijp ik altijd op maandag uit de overdracht; 'a 25-year old patient was admitted yesterday with the history of jumping out of a moving minibus' of 'a 47-year old patient was admitted with soft tissue injury after being hit by an unknown person'. Dit schijnt vooral aan het eind van de maand te gebeuren, als iedereen zijn salaris weer krijgt. Helaas kunnen veel Malawianen geen mate houden en spenderen dus veel te veel geld aan alcohol. Dit is ook de reden waarom er zoveel verkeersongelukken gebeuren (hoewel de staat waarin de minibusjes verkeren daar ook veel aan bijdraagt; er valt altijd minstens bijna een deur uit, ik zie zelden voorruiten zonder barsten en snelheidsmeters werken vaker niet dan wel). Maar ik heb wel zin in een nieuwe uitdaging!

Twee weken geleden was het in de grote steden hier een beetje onrustig wegens protesten. De president van Malawi heeft ruzie met Groot-Brittannie, waardoor GB nu geen ontwikkelingsgeld meer aan Malawi geeft, terwijl Malawi nog voor 40% afhankelijk is van ontwikkelingsgeld. De president moet nu dus enorm gaan bezuinigen op allerlei zaken, waaronder ook water, electriciteit, olie, eieren, meel. En als je dan bedenkt dat 75% van de mensen in Malawi van minder dan een dollar per dag leeft, realiseer je je ineens hoe arm dit land is en hoe vreselijk het is dat deze basale producten ineens duurder worden. Zelfs redelijk 'rijke' collega's raken in de stress als hun salaris een paar dagen te laat komt. Het is echt schrijnend om te zien hoe kindjes, als ze denken dat we niet thuis zijn, onze achtertuin (=vuilnisbelt) afzoeken naar eetbare of bruikbare dingen. En hoe patienten veel te laat naar het ziekenhuis komen omdat ze eerst geld moesten sparen voor de opname. En hoe ze dan soms bij ontslag de rekening niet kunnen betalen. En tegelijkertijd is het ook mooi om te zien hoe de mensen hier ondanks alle armoede zoveel blijven lachen en zo vriendelijk blijven. Ik heb sinds ik hier ben pas twee keer een Malawiaan zien huilen in het ziekenhuis, en dan weet je dat er iets echt goed mis is. Ongelooflijk echt hoe sterk deze mensen zijn!